Брэсцкае абласное
унітарнае прадпрыемства "Ўпраўленне ЖКГ"

 Уласнікі жылых і (або) нежылых памяшканняў, члены арганізацый забудоўшчыкаў, дольшчыкі, якія заключылі дагаворы, якія прадугледжваюць перадачу ім у валоданне і карыстанне аб'ектаў долевага будаўніцтва, а ў выпадках, прадугледжаных дагаворамі найму, арэнды, фінансавай арэнды (лізінгу) жылых памяшканняў, арэндадаўцы. жылых памяшканняў (далей - плацельшчыкі ЖКП) абавязаны ўносіць плату за жыллёва-камунальныя паслугі (далей - ЖКП) і пакрываць выдаткі на электраэнергію (арт. 29 Жыллёвага кодэкса Рэспублікі Беларусь, далей - ЖК).

Аплачваць ЖКП неабходна ва ўстаноўлены тэрмін: за кожны мінулы месяц не пазней за 25-ы дзень наступнага за ім месяца (ч. 1 п. 1 арт. 31 ЖК).

Разгледзім, якія наступствы могуць чакаць плацельшчыка ЖКП пры пратэрміноўцы аплаты за ЖКП.

1. Налічэнне пені

За несвоечасовае ўнясенне, унясенне не ў поўным аб'ёме платы за ЖКП будуць налічаны пені (п. 1 арт. 34 ЖК, п. 86 Палажэння аб парадку разлікаў і ўнясення платы за жыллёва-камунальныя паслугі, паслугу па кіраванні агульнай маёмасцю сумеснага домаўладання і платы за карыстанне жылымі памяшканнямі) электраэнергію, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 27.08.2025 № 465 «Аб разліках у сферы жыллёва-камунальнай гаспадаркі»). Памер пені складае 0,3 працэнта ад не выплачанай ва ўстаноўлены тэрмін сумы платы за ЖКП за кожны дзень пратэрміноўкі.

Звяртаем увагу!

Пры ўмове аплаты сумы асноўнага доўгу за ЖКП магчымае спісанне пені. Спісанне пені грамадзянам, якія маюць пратэрмінаваную запазычанасць па аплаце ЖКП, робіцца па рашэннях гарадскіх, раённых выканаўчых камітэтаў, адміністрацый раёнаў г. Мінска, узгодненых з аблвыканкамамі і Мінскім гарвыканкамам, пры ўмове выплаты гэтымі грамадзянамі асноўнага доўгу.
Для спісання пені за пратэрміноўку аплаты ЖКП грамадзяне падаюць заяву ў адвольнай форме ў арганізацыю, якая ажыццяўляе ўлік, разлік і налічэнне платы за ЖКП і платы за карыстанне жылым памяшканнем, арганізацыю, якая ажыццяўляе эксплуатацыю жыллёвага фонду і (або) прадастаўляе ЖКП, іншую арганізацыю, якая ажыццяўляе налічэнне платы за ЖКП і плату налічэнне платы за ЖКП), з указаннем прычын узнікнення запазычанасці.
Арганізацыя, якая ажыццяўляе налічэнне платы за ЖКП, на працягу сямі дзён з дня паступлення гэтай заявы праводзіць абследаванне жыллёвых умоў і вызначэнне маёмаснага становішча грамадзяніна і членаў яго сям'і, якія сумесна з ім пражываюць, і складае акт абследавання, які афармляецца ў адвольнай форме і зацвярджаецца кіраўніком названай арганізацыі.
У выпадку неабходнасці арганізацыя, якая ажыццяўляе налічэнне платы за ЖКП, запытвае ў адпаведных дзяржаўных органаў, арганізацый даведкі або дакументы аб даходах і маёмасным становішчы заяўніка і членаў яго сям'і, якія сумесна з ім пражываюць, неабходныя для вырашэння пытання аб спісанні пені. Гэтыя даведкі або дакументы грамадзяне маюць права самастойна прадставіць у названую арганізацыю (п. 2, 3 Палажэння аб парадку спісання пені грамадзянам, якія маюць пратэрмінаваную запазычанасць па аплаце жыллёва-камунальных паслуг, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 04.01.2007 № 2).

2. Прыпыненне аказання паслуг

 Арганізацыя, якая ажыццяўляе эксплуатацыю жыллёвага фонду і (або) прадастаўляе жыллёва-камунальныя паслугі, мае права прыпыніць аказанне камунальных паслуг грамадзяніну, які мае без уважлівых прычын запазычанасць па іх аплаце за два і больш разліковыя перыяды і не пагасіў гэту запазычанасць на працягу 5 каляндарных дзён пасля атрымання пісьмовага ліста. перасылаецца пры дапамозе нацыянальнай паштовай электроннай сістэмы, або ўручаецца грамадзяніну пад роспіс (п. 7 Палажэння аб парадку пераразліку платы за некаторыя віды камунальных паслуг і прыпынення (аднаўлення) аказання камунальных паслуг, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 27.08.2025 № 465 «Аб камунальнай камуні»).

 3. Спагнанне сумы доўгу праз натарыуса ці ў судовым парадку

Спагнанне запазычанасці па плаце за жыллёва-камунальныя паслугі і (або) плаце за карыстанне жылым памяшканнем, кампенсацыі расходаў на электраэнергію, пені ў сувязі з такой запазычанасцю праводзіцца ў бясспрэчным парадку на падставе выканаўчых надпісаў натарыусаў, а пры наяўнасці спрэчкі - у судовым парадку (п. 2 арт.
Да звароту да натарыуса плацельшчыку ЖКП накіроўваецца пісьмовае папярэджанне аб неабходнасці выплаты запазычанасці, а таксама пені ў сувязі з такой запазычанасцю. Плацельшчыка ЖКП таксама папярэдзяць аб намеры звярнуцца па выкананне выканаўчага надпісу, калі ён не заплаціць доўг у тэрмін, указаны ў папярэджанні (ч. 2 п. 21 Пераліку дакументаў, па якіх спагнанне праводзіцца ў бясспрэчным парадку на падставе выканаўчых надпісаў, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 13).
Разам з тым, у бясспрэчным парадку праз натарыуса доўг з плацельшчыка ЖКП не спагнаюць, калі ёсць спрэчка (не згоду з сумай, налічанай платы за ЖКП), і пра гэта плацельшчык ЖКП паведаміў пісьмова ў арганізацыю, якая налічвае плату за ЖКП (якая прадстаўляе ЖКП). У гэтым выпадку запазычанасць будзе спаганяцца ў судовым парадку (п. 2 арт. 34 ЖК).

4. Высяленне з дзяржаўнага жылля

Калі наймальнік жылля мінімум шэсць месяцаў не аплачвае без уважлівых прычын ЖКП і за карыстанне жылым памяшканнем, расходы на электраэнергію, то яму і сумесна з ім членам сям'і пагражае высяленне. Яно праводзіцца ў судовым парадку (павінна быць прынята рашэнне суда аб высяленні) з прадастаўленнем іншага жылля. (Ст. 80 ЖК).
Пры наяўнасці шасцімесячнай запазычанасці без уважлівых прычын па плаце за ЖКП, за карыстанне арэндным жыллём і жылым памяшканнем у інтэрнаце, наймальнік і члены яго сям'і высяляюцца без прадастаўлення іншага жылля (арт. 86 ЖК, арт. 87 ЖК).

5. Высяленне з уласнага жылля

Калі ўласнік жылля мінімум шэсць месяцаў без уважлівых прычын не аплачвае ЖКП, то мясцовы выканаўчы і распарадчы орган (далей - дзяржорган) мае права праз суд патрабаваць адчужэння яго жылля (арт. 137 ЖК) у наступным парадку. Да звароту ў суд дзяржорган накіроўвае ўласніку пісьмовае папярэджанне аб неабходнасці пагасіць запазычанасць (п. 1 арт. 137 ЖК). Калі ўласнік не пагасіў гэтую запазычанасць у поўным аб'ёме на працягу аднаго месяца з даты атрымання папярэджання, то дзяржорган мае права падаць у суд пазоў аб прымусе ўласніка жылога памяшкання да адплатнага адчужэння дадзенага памяшкання. Калі суд прыме рашэнне аб адчужэнні жылля, то на працягу года з моманту ўступлення гэтага рашэння ў законную сілу ўласнік абавязаны зрабіць адчужэнне жылога памяшкання (прадаць, абмяняць, інш.). Калі ўласнік на працягу гэтага тэрміну пагасіў доўг, то выкананне рашэння суда спыняецца і яго жыллё застаецца за ім (ч. 2 п. 3 арт. 137 ЖК).